مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون

 

درد مفاصل در بزرگسالان شایع می‌باشد، اما امروزه حتی کودکان از این نشانه‌ی مخوف در سنین بسیار پایین رنج می‌برند. این مقاله علل مختلف این مشکل در کودکان را پوشش می‌دهد.
درد مفصل در ناحیه‌ی میان استخوان‌ها که به وسیله‌ی یک مفصل به یکدیگر متصل شده‌اند، اتفاق می‌افتد. این درد در صورتی بوجود می‌آید که هر یک از رباط‌ها، بورس‌ها (bursae) (کیسه‌های پر از مایع، یا کیسه‌های مفصلی)، یا تاندون‌های اطراف مفاصل آسیب ببینند.

برخی علل درد مفصل در کودکان

آرتریت روماتوئید نوجوانان

آرتریت روماتوئید نوجوانان شایع‌ترین علت این مشکل است. هر ساله حدود یک کودک از هر هزار کودک تحت تأثیر این نوع آرتریت قرار می‌گیرد. این بیماری عمدتاً کودکان و نوجوانان زیر شانزده سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

علائم

علائم آن تورم و درد مفاصل، سفتی در مفاصل، دامنه حرکتی محدود شده، و رشد پا و یا بازوی نابرابر و کج را شامل می‌شوند. خوشبختانه، بسیاری از این موارد حاد نیستند. با این حال، مواردی وجود داشته که در آن بعضی از کودکان دچار آرتریت شدید شده بودند به طوری که نتوانستند درمان شوند.

درمان

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) عمدتاً داروهای پیشنهادی برای آرتریت روماتوئید نوجوانان می‌باشند. اما این داروها عوارض جانبی چندی مانند تهوع، استفراغ، کم خونی، و غیره را به دنبال دارند. پزشک همچنین ممکن است جلسات درمانی را برای بیمار ترتیب دهد که می‌تواند تمرینات مناسب برای این نوع ورم مفاصل را شامل شود.

بیماری سلیاک

نوعی بیماری دستگاه گوارش است که به روده بزرگ آسیب رسانده و جذب مواد مغذی را مشکل‌تر می‌سازد. این امر منجر به درد مفاصل می‌شود. بیماران مبتلا به بیماری سلیاک نمی‌توانند گلوتن، پروتئین موجود در گندم، چاودار و جو و همچنین داروها و برطرف کننده‌ی خشکی یا برق لب‌هایی که در محصولات روزانه یافت می‌شوند را تحمل نمایند.

علائم

علاوه بر درد مفاصل، علائم بیماری سلیاک اسهال، بثورات پوستی، مدفوع بدبو، و غیره را شامل می‌شوند. گاهی اوقات علائم شبیه به علائم دیگر بیماری‌ها است، از اینرو ممکن است متوجه نشوید که مبتلا به بیماری سلیاک شده‌اید.

درمان

در واقع هیچ گونه درمان مشخصی برای بیماری سلیاک وجود ندارد. اقدامات درمانی خودداری از مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن را شامل می‌شود.

شکستگی و کنده شدگی

دلیل اصلی درد مفاصل، جراحت یا ضربه‌ی جسمی است. به زبان ساده، شکسته شدن استخوان‌ها را شکستگی استخوان گویند. این وضعیت ممکن است به دلیل کار کشیدن بیش از حد از استخوان یا عفونت استخوان ایجاد شود. عفونت استخوان یا استئومیلیت اغلب دلیل متداول رنج بردن کودک از شکستگی استخوان است.

علائم

علائم شکستگی استخوان می‌تواند عدم توانایی حرکت عضو صدمه دیده و وجود کبودی در ناحیه آسیب دیده باشد. شکستگی استخوان می‌تواند گاهی اوقات به خونریزی و تورم در منطقه آسیب دیده منجر شود.

درمان

گچ گرفتن با گچ پاریس (گچ مخصوص شکسته بندی) و گچ گیری اسپلینت یا آتل (نیم قالب) رایج‌ترین روش‌های توصیه شده برای یک استخوان شکسته شده است. درمان‌های دیگر شامل ریداکشن بسته (جا انداختن استخوان)، کشش (traction)، تثبیت یا فیکاسیون داخلی و خارجی (بی‌حرکت کردن استخوان)، و غیره می‌شود.

تب روماتیسمی

تب روماتیسمی در کودکان زمانی رخ می‌دهد که با باکتری استرپتوکوک آلوده شده و علائم بعد از حدود یک تا پنج هفته از عفونت ظاهر ‌شوند. چنانچه این بیماری درمان نشود، ممکن است به سایر نقاط بدن مانند قلب پخش گردد. چنانچه این اتفاق رخ دهد، کودک شروع به نشان دادن علائمی مانند تنگی نفس، خستگی، درد قفسه سینه، مفاصل متورم و تب می‌کند.

علائم

التهاب مفاصل، از جمله تورم، حساسیت به لمس، قرمزی چند مفصل علائم تب روماتیسمی بوده و عمدتاً در کودکان پنج تا پانزده سال دیده می‌شود. علائم یک تا پنج هفته بعد از عفونت ظاهر می‌شوند.

درمان

بسته به شدت بیماری، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک‌ها و داروهای ضد التهابی تجویز کند. اما در شرایط حاد، عمل جراحی به منظور ترمیم دریچه‌های آسیب دیده قلب ممکن است مورد نیاز باشد.

هموفیلی

یک اختلال خونریزی نادر ارثی است که در آن خون لخته نمی‌شود. دو نوع هموفیلی یعنی نوع A و نوع B وجود دارد. هموفیلی نوع A شایع‌تر از نوع B می‌باشد. در بیماری هموفیلی، خون در رگ‌های خونی آسیب دیده لخته نمی‌شود و در نتیجه التیام زخم مدت زمان بیشتری به طور می‌انجامد. با گذشت زمان، هموفیلی می‌تواند به آرتروز در کودک شما همراه با درد مزمن و کاهش عملکرد استخوان منجر شود.

علائم

چنانچه کودک‌تان مبتلا به هموفیلی است، ممکن است دچار خونریزی در هر نقطه از بدن بخصوص در مفاصل، عضلات، و در دستگاه گوارش شود. شرایط حاد این بیماری‌ها می‌تواند به خونریزی فراوان و مستمر منجر شود.

درمان

کرایوپرسیپیتیت (Cryoprecipitate) که از کنسانتره خشک شده به وسیله‌ی فریز پلاسما تهیه می‌شود، مؤثرترین درمان هموفیلی است. درمان پیشگیرانه مانند پیشگیری یا prophylaxis برای بیماران مبتلا به هموفیلی متوسط تا شدید بکار برده می‌شود.

تومور استخوان

تومور استخوان موردی نادر است، اما، با این حال، یکی از علل درد مفاصل به شمار می‌رود. همچنین ممکن است به سرطان استخوان منجر شود. تومورهای استخوانی ممکن است بدخیم باشند به این معنی که سرطانی بوده یا خوش خیم یعنی غیر سرطانی باشند. در صورتی که تومور استخوان بدخیم باشد، آنگاه می‌تواند به سایر نقاط بدن پخش شود. در صورتی که تومور در ناحیه‌ی مفصل رخ دهد، بیمار ممکن است از درد مفصل خفیف و دردناک رنج برد. کودک ممکن است اغلب اوقات در شب از خواب بیدار شود.

علائم

حتی یک مصدومیت جزئی می‌تواند به شکستگی استخوان منجر شود، که یکی از نشانه‌های تومور استخوان به حساب می‌آید. سایر علایم تورم در مفاصل و درد شدید در استخوانها بوده، که در شب بدتر می‌شود. تومورهای بدخیم ممکن است هیچ نشانه‌ای از خود نشان ندهند.

درمان

تومورهای خوش خیم ممکن است اصلاً به درمان نیاز نداشته باشند، به این دلیل که بیشتر آنها در مناطق دیگر بدن پخش نمی‌شوند. اما در انواع بدخیم آن، تشخیص در مراحل اولیه و جلسات شیمی درمانی می‌تواند مفید باشد.
توصیه می‌شود از کمک‌های درمانگاهی استفاده نمایید، به این دلیل که نمی‌توانید جهت درمان درد مفصل کودک خود به درمان‌های خانگی بسنده کرده و اطمینان کنید. پزشک شما سابقه‌ی وضعیت کودک را مورد بررسی قرار داده و منشاء درد را مشخص می‌نماید که آیا این درد از عضلات و یا تاندون‌ها سرچشمه می‌گیرد یا خیر. این کار به او در تجویز دارو و درمان مناسب کمک خواهد کرد.
علل دیگری مانند عفونت استخوان، بیماری لایم و استئوکوندروز نیز وجود دارند که در مقاله‌ای تحت عنوان «برخی علل درد مفاصل در کودکان» به آنها پرداخته شده است.